Szukaj
Close this search box.

Dieta niskosodowa – dla kogo najlepsza?

dieta bez soli

Spis treści

Sód w diecie to temat, który nie schodzi z ust lekarzy i wciąż potrafi wzbudzać wiele kontrowersji. Z jednej strony jako pierwiastek jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu i nie należy go eliminować ze swojej diety. Z drugiej zaś strony główne źródło sodu – sól jest ogromnym zagrożeniem dla naszego zdrowia, gdyż przyczynia się do rozwoju chorób układu krążenia, zatrzymuje wodę w organizmie, powoduje nadciśnienie tętnicze i z tego też względu zaleca się unikanie soli. Jak to się ma w praktyce? Czy dieta niskosodowa jest nam naprawdę niezbędna? A może tylko niektóre osoby powinny wdrożyć ją w życie?

Sód – a jednak potrzebny!

Sód jako pierwiastek sam w sobie jest nam potrzebny. To jeden z najważniejszych elektrolitów płynów zewnątrzkomórkowych. Dzięki niemu, a także innym elektrolitom, nasze serce może sprawnie pracować, a ciśnienie krwi jest na odpowiednim poziomie. Ponadto sód odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego. Do tego reguluje gospodarkę wodną organizmu, a przede wszystkim odpowiada za prawidłowe rozmieszczenie wody w ustroju. Wchodzi w skład soku trzustkowego i jelitowego. Uczestniczy również w aktywnym wchłanianiu wielu składników odżywczych i bierze udział w utrzymaniu odpowiedniego pH, a więc równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.

A co jeśli sodu jest za mało – sód niedobór

Zacznijmy od tego, że prawidłowe stężenie jonów sodu we krwi wynosi 136-145 mmol/l. Niedobór sodu, a więc zbyt małe ilości tego pierwiastka w organizmie, może być skutkiem jego nadmiernego wydalania, np. w przypadku wzmożonej aktywności fizycznej wraz z potem, przy nieprawidłowym funkcjonowaniu nerek, stosowaniu leków moczopędnych, itp. Niedobór sodu może być tak samo groźny jak jego nadmiar. Przede wszystkim może prowadzić do odwodnienia organizmu, które objawia się suchością skóry i błon śluzowych, zaburzeniami koncentracji, utratą apetytu, bólami głowy oraz drganiem mięśni.

Nadmiar sodu w organizmie

Znacznie poważniejszym problemem zdrowotnym jest nadmierne spożycie sodu, które może prowadzić do nadciśnienia, rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego i chorób nerek. O ile u osoby aktywnej fizycznie, systematycznie trenującej i zdrowo się odżywiającej rzadko występuje „przedawkowanie” sodu, o tyle problem pojawia się w sytuacji, gdy mamy do czynienia z osobą nieaktywną fizycznie, której dieta obfituje w wysoko przetworzoną żywność bogatą w sód. Rzeczywiście w takiej sytuacji możemy obserwować konsekwencje nadmiernego spożycia. Do tych mniej groźnych zalicza się zatrzymanie wody w organizmie i związane z tym obrzęki nóg oraz innych części ciała, osłabienie i pogorszenie koncentracji. Wśród groźniejszych skutków nadmiaru sodu w organizmie wymienia się rozwój nadciśnienia tętniczego, udar mózgu, zawał serca, rozwój osteoporozy, niewydolność nerek, a nawet raka żołądka.

Dieta niskosodowa – wskazania

Dieta niskosodowa zalecana jest przez lekarzy i dietetyków w konkretnych sytuacjach, choć oczywiście każdy z nas powinien jak najczęściej jeść potrawy bez soli. Warto w tym miejscu podkreślić, że zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia, dzienna porcja soli nie powinna przekraczać 5 gramów – to jest tyle, co mała łyżeczka do herbaty. Tymczasem prawda jest taka, że Polacy spożywają o wiele więcej soli. Czasami robią to świadomie, a czasami nie. Większość osób nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, w jak wielu produktach ukryta jest sól. Może znajdować się zarówno w mięsie i wędlinach, jak również ketchupie, serach, majonezie, gotowych sosach i wielu innych produktach.

Mimo, że dieta niskosodowa rekomendowana jest głównie osobom chorującym na nadciśnienie tętnicze lub inne choroby układu krążenia, a także marskość wątroby z wodobrzuszem i miażdżycę, tak naprawdę każdy z nas może takową dietę zastosować – pod warunkiem, że nie jest sportowcem wyczynowo uprawiającym sport lub nie trenuje regularnie, bo wtedy zapotrzebowanie na sód jest zupełnie inne (większe). W przypadku sportowców sód jest szczególnie istotny ze względu na to, że jest absolutnie niezbędny w procesie rehydratacji. Okazuje się, że już odwodnienie na poziomie 2% może spowodować pogorszenie parametrów wysiłkowych.

Ps. Wskazaniem do zastosowania diety niskosodowej są problemy z nerkami oraz kłopoty z zatrzymywaniem wody związane z problemami hormonalnymi. d, zwłaszcza pod postacią soli powinny ograniczyć również osoby z obniżoną gęstością kości i narażone na osteoporozę. Nadmiar sodu w organizmie zwiększa bowiem wydalanie wapnia z organizmu. Rezygnacja z soli pozwala zmniejszyć dawki leków, a nierzadko nawet całkowicie je wyeliminować u pacjentów z nadciśnieniem.

dieta bezsolna

Dieta niskosodowa – zasady

Dieta niskosodowa dostępna jest w kilku wariantach. Najczęściej proponowaną i stosowną jest dieta bezsolna, która polega na rozsądnym wyborze dań i produktów spożywczych, które w składzie nie zawierają soli. W trakcie trwania diety ważne jest ograniczenie spożycia soli do minimum, najlepiej do 2-3 g dziennie, a nawet całkowite wyeliminowanie jej z jadłospisu. I mimo, że niektórym osobom może wydawać się to niemożliwe, wszystkiego można się nauczyć i do wszystkiego przyzwyczaić. Podstawą diety niskosodowej są produkty świeże, nieprzetworzone. Główną rolę odgrywają tu warzywa i owoce, zwłaszcza te z dużą zawartością magnezu, wapnia i potasu, gdyż skutecznie obniżają ciśnienie krwi (np. jabłka, brzoskwinie, banany, brukselka, brokuły, pomidory). Polecane jest także pełnoziarniste pieczywo, najlepiej domowe, bo wtedy kontrolujemy dodaną do niego ilość soli. Co jeszcze? Dieta niskosodowa dopuszcza spożywanie ryżu i makaronu, ale powinien to być makaron razowy oraz ryż brązowy. Pozostałe bezpieczne produkty to:

– chude wędliny (samodzielnie przygotowane)

– chude mięso (z zaufanego źródła)

– chudy nabiał naturalny (maślanka, kefir, jogurty)

– ryby (zwłaszcza tłuste ryby morskie, np. śledź, makrela, łosoś, sardynki)

– orzechy (ale bez soli)

– oleje roślinne

dieta niskosodowa co jeść

Dieta bez soli – jakich produktów unikać?

Dieta bez soli, a więc dieta niskosodowa maksymalnie ogranicza żywność przetworzoną zawierającą sól i konserwanty z sodem w składzie. Produkty niedozwolone w diecie to: dania w proszku, sosy, zupy instant, gotowe mieszanki przypraw, kostki rosołowe, słone przekąski: chipsy, paluszki, orzeszki, krakersy. Na cenzurowanym znajduje się także pieczywo białe pszenne, a także konserwy mięsne i rybne oraz mięsa i ryby peklowane, wędzone.

Nie zaleca się spożywania warzyw konserwowych, a ponadto serów żółtych, topionych czy camembert. Warto pamiętać, że sól kryje się także w wielu konserwantach, takich jak: glutaminian sodu, azotyn sodu, benzoesan sodu, cytrynian sodu, wodorowęglan sodu. Zanim więc kupimy jakiś produkt, powinniśmy wcześniej dokładnie przestudiować jego skład.

Dieta bezsolna – czym zastąpić sól?

Dieta bezsolna nie skazuje nas na mdłe i pozbawione smaku dania. Wręcz przeciwnie. Odstawienie soli pozwala nam rozkoszować się prawdziwymi smakami i aromatami rozmaitych dań, zwłaszcza jeśli zaprzyjaźnimy się z tym, co natura ma w sobie najlepsze, a więc z ziołami – zarówno świeżymi, jak i suszonymi. Smak wielu potraw genialnie podkręci oregano, tymianek, bazylia, estragon i natka pietruszki, a także takie przyprawy jak pieprz, czosnek, cynamon, imbir, goździki, estragon, koper. Pachnące zioła i naturalne przyprawy sprawią, że umiejętnie przygotowany posiłek będzie kulinarną ucztą dla podniebienia.Przepisy na smaczne potrawy bez soli można znaleźć tutaj: http://www.wyrzucsolniczke.pl/gotuj-bez-soli