Jet lag, czyli zespół nagłej zmiany strefy czasowej oznacza przypadłość przytrafiającą się przede wszystkim osobom, które podróżują samolotem w kierunku wschód-zachód (czyli w kierunku równoleżnikowym). Mówiąc najprościej dolegliwość związana jest z zakłóceniem pracy naszego indywidualnego zegara biologicznego na skutek przekroczenia zmian czasowych.
Jet lag – objawy
Już zwykła podróż bardzo często powoduje zmęczenie i uczucie zdezorientowania. Zmiana strefy czasowej wprowadza swoistą destabilizację niektórych funkcji organizmu. W przypadku jet lagu wiele zależy od naturalnych predyspozycji organizmu i umiejętności przystosowania się do nowej sytuacji. Zatem kiedy możemy podejrzewać u siebie zespół nagłej zmiany strefy czasowej? Dynamiczność objawów zależy od kilku okoliczności. Po pierwsze intensywność przeżywania uzależniona jest od liczby przekroczonych stref czasowych w dość krótkim czasie. Ciężej przeżywamy sytuację, kiedy przekraczamy strefę czasową z zachodu na wschód, czyli wtedy, gdy skraca się doba. Po drugie natężenie symptomów zależy od tego, ile mamy lat, jaki jest nasz stan zdrowia, jaki prowadzimy tryb życia, a także od warunków, w jakich przyszło nam podróżować. Do podstawowych objawów jet lagu zaliczymy: zaburzenia snu, senność, odczucie rozbicia i dezorientacji, zaburzenia koncentracji, problemy z układem pokarmowym z brakiem apetytu na czele.
Sposoby na jet lag
Zaburzenia związane z odczuwaniem jet lagu można łagodzić na różne sposoby. Każdy, kto ma przed sobą widmo zbliżającej się podróży, powinien się do niej odpowiednio przygotować. Jeśli podróżujemy w kierunku zachodnim, należy położyć się spać 1-2 godziny później niż zazwyczaj. Jeżeli jednak podróż będzie odbywać się w kierunku wschodnim kładziemy się 1-2 godziny wcześniej niż zwykle. Przed samą podróżą lekarze zalecają dużo odpoczynku oraz spożywanie lekkostrawnych posiłków. Praktycznemu i funkcjonalnemu odpoczynkowi będzie sprzyjał odpowiedni materac oraz ergonomiczna poduszka. Najlepsze akcesoria tego typu to takie, które dostosowują się do kształtu, wagi, a także temperatury ciała. Sen odprężający będą wspomagać poduszki, które będą zapewniać właściwe podparcie głowy, szyi, barków i ramion, a także udostępniające opcję redukcji nacisku.
A może to narkolepsja?
Zaburzenia snu mogą być oznaką narkolepsji. Warto podkreślić, że narkolepsja to choroba neuropsychiatryczna, a jej przyczyny nie są do końca nam znane. Współcześnie lekarze uważają, że schorzenie wywoływane jest przez reakcje autoimmunologiczne. Jeszcze inni są zdania, iż źródeł narkolepsji należy upatrywać w procesach dziedziczenia. Objawy choroby to występujące nagle i mimowolnie epizody snu w ciągu dnia. Pierwszy symptomy świadczące o narkolepsji pojawiają się już w okresie dojrzewania. Osoba cierpiąca na to schorzenia zasypia w nieodpowiednich miejscach, np. w pracy, podczas spotkania towarzyskiego. Bardzo charakterystyczna dla stanu snu jest faza REM (czyli faza z nagłymi ruchami gałek ocznych) oraz takie widma senne są najbardziej zapamiętywane. Przymusowa drzemka trwa zazwyczaj od 10 do 20 minut. Następnie osoba cierpiąca na narkolepsję wybudza się. Jeśli zatem cierpimy na jakiekolwiek zaburzenia snu, warto swój stan zdrowia zweryfikować poprzez fachową diagnozę w gabinecie lekarskim. Osoby z narkolepsją mogą również szukać pomocy w Ogólnopolskim Stowarzyszeniu Osób z Narkolepsją.
